Χονδρόκοκκα κυρίως αδρανή και ογκόλιθοι, που χρησιμοποιούνται σε λιμενικά και άλλα υδραυλικά έργα.
Τέτοιου είδους έργα είναι η κατασκευή λιμένων, κρηπιδωμάτων, κυματοθραυστών, μόλων, καθώς και υδραυλικά έργα ποταμών και θαλασσίων διωρύγων.
Σύμφωνα με το Eυρωπαϊκό Πρότυπο μπορεί να είναι φυσικά, τεχνητά, ανακυκλωμένα αδρανή ή μίγμα αυτών.
Φυσικοί ογκόλιθοι: Αδρανή προερχόμενα από ορυκτές πηγές, τα οποία έχουν υποστεί μόνο μηχανική κατεργασία.
Τεχνητοί ογκόλιθοι: Αδρανή ορυκτής αρχικής προέλευσης, τα οποία έχουν προκύψει από βιομηχανική επεξεργασία, συμπεριλαμβανομένης της θερμικής ή άλλης μετατροπής. Εξαιρούνται τεμάχια οπλισμένου σκυροδέματος.
Ανακυκλωμένοι ογκόλιθοι: Αδρανή που έχουν προκύψει από επεξεργασία ανόργανων υλικών τα οποία προηγουμένως είχαν χρησιμοποιηθεί σε κατασκευές.
Κοκκομετρική διαβάθμιση ογκολίθων: Χαρακτηρίζει το ονομαστικό κάτω (α) και άνω (β) όριο μάζας ή. μέγεθος κόκκου αδρανών
Χονδρόκοκκα: Είναι τα αδρανή που το ονομαστικό άνω όριο μεγέθους κόκκων πληροί την παρακάτω σχέση : 250 mm ≤ονομαστικό άνω όριο ≤125 mm
Ελαφροβαρή: Είναι τα αδρανή που το ονομαστικό άνω όριο μάζας πληροί την παρακάτω σχέση : 25 Kg ≤ονομαστικό άνω όριο ≤500 Kg
Βαρέας μάζας: Είναι τα αδρανή που το ονομαστικό άνω όριο μάζας πληροί την παρακάτω σχέση: ονομαστικό άνω όριο ≥500 Kg
Θραύσματα(fragments)Είναι τα τεμάχια αδρανών που μπορούν χαρακτηριστούν σαν τα λεπτότερα κλάσματα των χονδρόκοκκων ή σαν τα ελαφρύτερα κλάσματα των ογκολίθων ελαφριάς ή βαριάς μάζας.
Οι βράχοι θωράκισης θα πρέπει να ικανοποιούν ορισμένες απαιτήσεις για να μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν στις διάφορες κατηγορίες υδραυλικών έργων.
Οι κατηγορίες αυτές είναι οι ακόλουθες:
i. Εξωτερικά λιμενικά έργα (Κυματοθραύστες –μόλοι )
Οι κυματοθραύστες αποτελούνται από τρία ευδιάκριτα μέρη:
– το ύφαλο τμήμα, το έξαλλο τμήμα και τη στέψη, ή κατά άλλη θεώρηση
– τον πυρήνα, τα ενδοστρώματα ή διηθητικές στρώσεις και τη στρώση θωράκισης
– μόλοι ή κυματοθραύστες με πρανή:
► κατασκευή της υποδομής ή του πυρήνα του κυματοθραύστη με λιθορριπές (“run of quarry”), όπου το υλικό τοποθετείται ως επίχωμα στον θαλάσσιο πυθμένα και υψώνεται πάνω από την στάθμη της θάλασσας
► ενδιάμεσα στρώματα από μικρούς σχετικά βράχους
► κατασκευή της θωράκισης με πρανή από ογκολίθους, όπου το υλικό αυτό προστατεύει την υποδομή και γι’ αυτό οι βράχοι πρέπει να έχουν σαφώς εκλεγμένο μέγεθος και σχήμα και σαφώς καθορισμένα πρανή
· μώλοι ή κυματοθραύστες με κατακόρυφα μέτωπα:
► κατασκευή της υποδομής από όγκους λιθορριπών, όπου τα υλικά ρίχνονται άμεσα στο φυσικό έδαφος, για να ακολουθήσει το τοίχωμα από ογκόλιθους σκυροδέματος και η στέψη από χυτό επί τόπου σκυρόδεμα
ii. Διευθέτηση ποταμών που εκβάλλουν στην θάλασσα, έργα ποταμών και θαλάσσιων διωρύγων, έργα προστασίας ακτών:
– εγκάρσια έργα, πρόβολοι
– έργα προστασίας κατά μήκος των ακτών
– κυματοθραύστες και αναχώματα (ύφαλα ή χαμηλά και ανυπέρβατα ή υψηλά)
Η εκλογή των βράχων θωράκισης είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την ανθεκτικότητα των υδραυλικών έργων, η οποία πρέπει να εξετάζεται σε συνάρτηση με τις κλιματολογικές συνθήκες, τον κυματισμό σε ορισμένη περιοχή, τις ελεύθερες ταλαντώσεις, τις παλίρροιες, τα ρεύματα, τη φυσική και χημική δράση της θάλασσας ή γενικά του νερού πάνω στα δομικά υλικά και τις συνεπαγόμενες ασκούμενες δυνάμεις.
Ειδικά οι βράχοι θωράκισης που χρησιμοποιούνται στην στέψη ενός κυματοθραύστη θα πρέπει να προέρχονται από πετρώματα που θραύονται σε μεγάλα τμήματα με λίγες ή καθόλου ρωγμές και διακλάσεις. Αυτό είναι σημαντικό κυρίως σε περιοχές που επικρατούν έντονοι παγετώνες διότι οι ογκόλιθοι του κυματοθραύστη δεν πρέπει να θραύονται σε μικρότερα τμήματα από τις επιδράσεις της ψύξης και της απόψυξης. Σε διαφορετική περίπτωση η αποτελεσματικότητα της θωράκισης χάνεται.
Πηγή: portal.tee.gr